CÂU HỎI TÌNH HUỐNG: Ông bà ngoại muốn giành quyền nuôi cháu có được không? Chào luật sư, chị gái em và chồng kết hôn được 04 năm. Do bất hòa trong cuộc sống vợ chồng nên anh chị đã ly hôn, Tòa án giải quyết cho chồng cũ của chị nuôi cháu vì chị gái em không có việc làm. Đến nay, anh chị ly hôn được 02 năm, cháu hiện tại đã 05 tuổi. Được biết chồng cũ của chị đã lấy vợ mới nhưng người phụ nữ này không chăm sóc tốt cho cháu em, có lần em còn nghe hàng xóm ở đó kể người này đánh cháu. Chị gái cháu thì một lần đi làm về không may gặp tai nạn đã mất nên bây giờ bố mẹ em là ông bà ngoại của cháu muốn đưa cháu về nuôi. Vậy, ông bà ngoại muốn giành quyền nuôi cháu thì có được không? Mong luật sư tư vấn. Xin cảm ơn.
TRẢ LỜI
Căn cứ pháp lý
– Luật Hôn nhân và gia đình 2014;
– Bộ luật dân sự 2015.
Nội dung tư vấn
Cảm ơn bạn đã gửi đề nghị tư vấn đến Công ty dịch vụ tư vấn Việt Luật. Chúng tôi xin đưa ra giải đáp cho bạn như sau:
Sau khi ly hôn, theo quy định của Luật Hôn nhân và gia đình thì cha, mẹ có quyền và nghĩa vụ nuôi con. Tuy nhiên, nếu người được Tòa án tuyên bố trực tiếp nuôi con không có không có đủ điều kiện để chăm sóc, nuôi dưỡng con thì để đảm bảo cho cuộc sống tốt đẹp và đầy đủ cho đứa trẻ, hoàn toàn có thể thay đổi người trực tiếp nuôi con.
Theo quy định tại Điều 84 về thay đổi người trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn:
“1. Trong trường hợp có yêu cầu của cha, mẹ hoặc cá nhân, tổ chức được quy định tại khoản 5 Điều này, Tòa án có thể quyết định việc thay đổi người trực tiếp nuôi con.
2. Việc thay đổi người trực tiếp nuôi con được giải quyết khi có một trong các căn cứ sau đây:
a) Cha, mẹ có thỏa thuận về việc thay đổi người trực tiếp nuôi con phù hợp với lợi ích của con;
b) Người trực tiếp nuôi con không còn đủ điều kiện trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con.
3. Việc thay đổi người trực tiếp nuôi con phải xem xét nguyện vọng của con từ đủ 07 tuổi trở lên.
4. Trong trường hợp xét thấy cả cha và mẹ đều không đủ điều kiện trực tiếp nuôi con thì Tòa án quyết định giao con cho người giám hộ theo quy định của Bộ luật dân sự.
5. Trong trường hợp có căn cứ theo quy định tại điểm b khoản 2 Điều này thì trên cơ sở lợi ích của con, cá nhân, cơ quan, tổ chức sau có quyền yêu cầu thay đổi người trực tiếp nuôi con:
a) Người thân thích;
b) Cơ quan quản lý nhà nước về gia đình;
c) Cơ quan quản lý nhà nước về trẻ em;
d) Hội liên hiệp phụ nữ.”
Do vậy, nếu có căn cứ cho thấy bên chồng cũ của chị bạn không có đủ điều kiện để trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục cháu và cần phải có các căn cứ chứng minh việc vợ của chồng cũ chị bạn có hành vi ngược đãi, đánh đập cháu thì bố mẹ bạn (ông bà ngoại) có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết thay đổi người trực tiếp nuôi đứa trẻ, giành quyền nuôi cháu.
Theo quy định của Pháp luật, người có quyền nuôi trẻ còn phụ thuộc vào điều kiện chăm nom, nuôi dưỡng và giáo dục con cái. Tòa án sẽ căn cứ vào nhiều yếu tố khác nhau để giúp trẻ tìm được người chăm sóc và tạo môi trường phát triển tốt nhất cho trẻ. Các yếu tố ấy bao gồm:
– Điều kiện vật chất: ăn ở, sinh hoạt, điều kiện học tập, vui chơi… phụ thuộc vào thu nhập, tài sản, chỗ ở của người muốn nuôi dưỡng trẻ.
– Điều kiện tinh thần: thời gian chăm sóc, dạy dỗ, giáo dục trẻ, tình cảm dành cho trẻ từ trước đến nay,…
– Tư cách đạo đức của người muốn nuôi dưỡng trẻ
Vì thế, để cho trẻ điều kiện sống và phát triển tốt nhất, người nuôi trẻ phải thỏa những điều kiện trên. Nếu Tòa án xem xét việc cha mẹ không đáp ứng đủ các yêu cầu xây dựng môi trường sống tốt nhất cho trẻ thì Tòa án sẽ quyết định giao con cho người giám hộ theo quy định của Bộ luật dân sự.
Theo quy định tại Điều 52 Bộ luật dân sự về người giám hộ đương nhiên của người chưa thành niên:
“Người giám hộ đương nhiên của người chưa thành niên quy định tại điểm a và điểm b khoản 1 Điều 47 của Bộ luật này được xác định theo thứ tự sau đây:
1. Anh ruột là anh cả hoặc chị ruột là chị cả là người giám hộ; nếu anh cả hoặc chị cả không có đủ điều kiện làm người giám hộ thì anh ruột hoặc chị ruột tiếp theo là người giám hộ, trừ trường hợp có thỏa thuận anh ruột hoặc chị ruột khác làm người giám hộ.
2. Trường hợp không có người giám hộ quy định tại khoản 1 Điều này thì ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại là người giám hộ hoặc những người này thỏa thuận cử một hoặc một số người trong số họ làm người giám hộ.”
Như vậy, bố mẹ bạn là ông bà ngoại của cháu chính là người giám hộ của cháu. Để có thể giành quyền nuôi cháu thì bố mẹ bạn cần chứng minh có đủ điều kiện về vật chất, tinh thần và thời gian nuôi cháu thì khả năng cao bố mẹ bạn sẽ có quyền nuôi cháu. Ngoài ra, cũng phải chứng minh được bên chồng cũ chị bạn không chăm sóc tử tế, có hành vi đánh đập cháu thì Tòa án sẽ xem xét giao cháu cho bố mẹ bạn nuôi.
Trên đây là nội dung tư vấn của Việt Luật về vấn đề bạn yêu cầu. Nếu còn vướng mắc,chưa hiểu rõ hay cần sự hỗ trợ pháp lý khác bạn vui lòng liên hệ qua tổng đài tư vấn pháp luật hôn nhân gia đình 0965999345 hoặc gửi thông tin qua Email để được hỗ trợ kịp thời!
